Adopcja a dziedziczenie

Adopcje (przysposobienie pełne) w dzisiejszych czasach przestały być już tematem tabu. Nie komentuje się po cichu, gdzieś po katach takiego pochodzenia dziecka. Zarówno rodzice adopcyjni, jak dzieci przysposobione, mówią o tym głośno, bez śladu zażenowania czy niepokoju. I dobrze, bowiem wzrost poziomu świadomości społecznej w tym temacie przyczynia się do zwiększonej liczby adopcji, a tym samym ograniczenia liczby mieszkańców domów małego dziecka. Jest to zjawisko ze wszech miar pożądane. Jednak nie zawsze idzie to do końca w parze ze świadomością prawną, nawet bezpośrednio zainteresowanych osób. Rodzice adopcyjni spisują testamenty, obawiając się wykluczenia swych dzieci zdziedziczenia po swojej śmierci. Niepotrzebnie.

Rodzaje przysposobienia

Nasze prawo, z uwagi na zakres uprawnień i obowiązków oraz skutków łączących się z adopcją, wyróżnia jej trzy rodzaje:

Przysposobienie pełne - stanowi w polskim ustawodawstwie regułę. Dziecko w ten sposób przysposobione staje się członkiem rodziny przysposabiającego. Więzy z jego dotychczasową rodziną zostają całkowicie zerwane. Rozciąga się na całą rodzinę przysposabiającego, tak jak gdyby przysposobiony urodził się jako dziecko naturalne przysposabiającego. Powstają wzajemne prawa i obowiązki alimentacyjne.

Przysposobienie niepełne - powoduje powstanie stosunku rodzinnego tylko między przysposabianym i przysposabiającym (rodzicem i dzieckiem), nie rozciąga się na krewnych przysposabiającego.

Przysposobienie całkowite, zwane również anonimowym, jest najdalej idącą postacią przysposobienia. Możliwe jest tylko wtedy, gdy rodzice naturalni dziecka złożą przed sądem oświadczenie, że wyrażają zgodę na przysposobienie swego dziecka w przyszłości, bez wskazania osoby przysposabiającego. Skutki przysposobienia powstają takie jak w przypadku adopcji pełnej, tyle, że przynajmniej teoretycznie, nie ma możliwości poznania biologicznej rodziny dziecka, przez żadną z zainteresowanych osób.

Dziedziczenie dzieci przysposobionych

Z punktu widzenia prawa spadkowego, pochodzenia dziecka nie ma żadnego znaczenia. Dzieci przysposobione dziedziczą po swoich rodzicach (przysposabiających), tak, jakby były ich naturalnymi, biologicznymi dziećmi, nawet, jeżeli spadkodawca biologiczne dzieci również pozostawił. W związku opisanymi rodzajami i skutkami adopcji, w przypadku przysposobienia niepełnego, dziecko adoptowane będzie zawsze dziedziczyło po swoim rodzicu adopcyjnym, natomiast jest zupełnie wykluczone od dziedziczenia ustawowego po krewnych rodzica przysposabiającego (jego innych dzieci, jego małżonka, czy rodziców), bowiem skutki takiej adopcji ograniczają się jedyni do stosunku przysposabiający – przysposobiony.

PAMIĘTAJ!
W przypadku rozwiązania przez sąd stosunku przysposobienia (a może to nastąpić z ważnych powodów), skutki adopcji ustają, zarówno w przypadku przysposobienia pełnego jak i niepełnego. Odżywają wówczas związki dziecka z jego rodzicami biologicznymi, również w zakresie dziedziczenia. Dziecko będzie po rozwiązaniu adopcji dziedziczyło tylko po swoim biologicznym rodzicu.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami).