Kodeks pracy gwarantuje pracownikom w okresie urlopu wychowawczego szczególną ochronę trwałości stosunku pracy. Okres ochronny rozpoczyna się w dniu złożenia przez pracownika wniosku o urlop wychowawczy i trwa do dnia zakończenia tego urlopu. W okresie ochronnym pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę, co wynika z przepisu art. 186.1 § 1 zdanie 1 Kodeksu pracy. Powyższe stwierdzenie nie oznacza niestety, że zwolnienie osoby przebywającej na urlopie wychowawczym jest w ogóle niemożliwe.
Ustawodawca przewidział tu, bowiem kilka wyjątków. Zgodnie z przepisem art. 186.1 § 1 zdanie 2 Kodeksu pracy rozwiązanie przez pracodawcę umowy w czasie urlopu wychowawczego jest dopuszczalne jedynie:
1. w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
2. gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Ograniczenia te wprowadzają art. 5 i art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, która dotyczy pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Zgodnie, bowiem z przepisem art. 5 ust. 4 tej ustawy przy wypowiadaniu pracownikom stosunków pracy w ramach tzw. grupowego zwolnienia nie stosuje się przepisów odrębnych dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy.
Art. 41 Kodeksu pracy dotyczy osób przebywających na urlopach, w tym także na urlopie wychowawczym, a to oznacza, że wobec pracowników korzystających z urlopu wychowawczego dopuszczalne jest zarówno wypowiedzenie umowy o pracę, jak i zastosowanie tzw. wypowiedzenia zmieniającego.
Powyższy przepis stosuje się odpowiednio w przypadku zwolnień indywidualnych, przy czym, jeżeli u pracodawcy działa zakładowa organizacja związkowa, wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi korzystającemu z urlopu wychowawczego jest możliwe pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu, co wynika z przepisu art. 10 ust. 2 ustawy.
Takie rozumienie przepisów wyżej wymienionej ustawy o tzw. grupowych zwolnieniach znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W uchwale z dnia 15 lutego 2006 r. (sygn. akt II PZP 13/05, OSNP 2006/21-22/315) Sąd Najwyższy stwierdził, iż przepisy art. 10 ust. 1 i 2 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn ich niedotyczących mogą stanowić podstawę rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem w okresie urlopu wychowawczego także w sytuacjach, gdy nie zachodzą przesłanki przewidziane w art. 186.1 § 1 zd. 1 K.p.
Pamiętaj!
Pracodawca może wypowiedzieć umowę pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym jedynie:
1. w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
2. gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Podstawa prawna:
art. 186.1 § 1 zdanie 2 Kodeksu pracy
Jesteśmy do twojej dyspozycji od poniedziałku do piatku w godzinach od 8.00 do 18.00